مقاله بررسی بیماری های معده و دئودنوم

مقاله بررسی بیماری های معده و دئودنوم در 29 صفحه ورد قابل ویرایش 

معده، استاع J- شكلی از دستگاه گوارش است كه در قسمت پروكسیمال توسط اسفنكتر تحتانی مری و در قسمت دیستال توسط اسفنكتر پیلور احاطه شده است. معده به چهار ناحیه تقسیم می‌شود. كاردینا، ناحیه گذر نسبتاً نامشخصی است كه از محل اتصال مری به معده تا فوندوس امتداد دارد. فوندوس به سمت بالا برآمدگی یافته و بالاتر از كاردیا قرار می‌گیرد. این قسمت در امتداد بادی (تنه) معده قرار دارد. تنه با چین‌هایی طولی به نام روگا مشخص می‌گردد. آنتروم كه دیستال‌ترین ناحیه معده است، از شیار زاویه‌ای آغاز شده و تا پیلور ادامه دارد؛ پیلور، ماهیچه‌ای حلقوی است كه در محل اتصال معده به دوئودنوم قرار گرفته است.

معده توسط مخاطی از سلول‌های استوانه‌ای پوشیده شده است و در زیر این پوشش، زیر مخاطی از بافت همبند قرار دارد. زیر همه اینها،‌ لایه‌های ماهیچه صاف مایل داخلی، حلقوی میانی و طولی خارجی قرار دارند كه توسط سروزا پوشیده شده‌اند. عصب‌دهی پاراسمپاتیك معده توسط تنه‌های قدامی و خلفی عصب واگ صورت می‌پذیرد، در حالی كه عصب‌دهی سمپاتیك آن توسط اعصاب سمپاتیكی صورت می‌گیرد كه كه از گانگلیون‌های سلیاك منشأ گرفته، همراه با عروق خونی تغذیه كننده معده طی مسیر نموده و به معده می‌آیند. نمای میكروسكوپی مشخصه معده،از سلول‌های سطحی استوانه‌ای شكل حاوی موكوس و حفرات انگشتی شكلی كه همان غدد معدی هستند تشكیل شده است؛ این غدد در نواحی مختلف معده تغییر می‌كنند. ناحیه اكسینتیك یا تولیدكننده اسید معده، در فوندوس و تنه واقع است؛ غدد معدی این نواحی، حاوی سلول‌های پاریتال مشخصی هستند كه به ترشح اسید و نیز فاكتور داخلی می‌پردازند. این غدد همچنین حاوی سلول‌های اصلی غنی از زیموژن كه وظیفه‌شان سنتز پپسینوژن است و نیز حاوی سلول‌های درون‌ریز شبه انتروكرومافینی هستند كه هیستامین ترشح می‌كنند. غدد آنتروم، سلول‌های اندوكربن متفاوتی دارند؛ این سلول‌ها، سلول‌های G ترشح كننده گاسترین و سلول‌های D ترشح كننده سوماتوستاتین كه در مجاورت نزدیك سلول‌های G قرار دارند، می‌باشند.

درمان نگهدارنده

در حال حاضر، دیگردرمان نگهدارنده مزمن و كم‌دوز (نصف مقدار) هیچ كدام از بلوكرهای H₂ پذیرفته شده نیست. اكنون، درمان نگهدارنده فقط در مورد آن دسته از بیماران مبتلا به بیماری زخم پپتیك كاربرد دارد كه از نظر هلیكوباكتر پیلوری، مثبت بوده و درمان ریشه‌كنی آنها ناموفق بوده باشد.

جراحی

با وجود آنكه زمانی، جراحی یكی از درمان‌های مهم بیماری زخم پپتیك به شمار می‌رفت، ولی در حال حاضر هیچگونه نقشی در درمان بیماری زخم پپتیك فاقد عارضه ندارد؛ چرا كه  این زخم‌ها با ریشه‌كن سازی هلیوباكتر پیلوری و قطع مصرف NSAIDها بهبود می‌یابند. با این وجود، عوارض بیماری زخم پپتیك، كاهش نیافته‌اند و جراحی نقش مهمی را در درمان عوارض ایفا می‌نماید.

عوارض

زخم‌های پپتیك خونریزی‌دهنده

شایع‌ترین علت خونریزی GI فوقانی، بیماری زخم پپتیك است؛ این خونریزی در 15 تا 20 درصد بیماران مبتلا، رخ می‌دهد. با وجود آنكه در 80 درصد موارد، خونریزی خود به خود متوقف می‌گردد، اما مرگ و میر ناشی از خونریزی این زخم‌ها، 6 تا 7 درصد می‌باشد. اصلی‌ترین عامل خطرزای مسبب خونریزی از زخم، مصرف NSAIDها است. بیماران دچار خونریزی از زخم پپتیك، با شكایت‌هایی چون هماتمز،

عبارت خواهند بود از باد كردن یك بالون از طریق اندوسكوپی، یا جراحی.

سوراخ‌شدگی

چنانچه یك زخم پپتیك، تامی ضخامت معده یا دوئودنوم را درگیر نماید، سوراخ‌شدگی پدید می‌آید. این امر به نوبه خود به پریتونیت می‌انجامد كه در صورت عدم درمان، به سپسیس و مرگ منتهی خواهد گردید. عارضه سوراخ‌شدگی می‌تواند هم در زخم‌های دوئودنوم و هم در زخم‌های معده پدید آید، ولی در مقایسه با خونریزی، از شیوع كمتری برخوردار است. بیماران دچار سوراخ‌شدگی، به طور ناگهانی دچار درد شدید شكمی می‌شوند؛ این درد در اپی‌گاستر آغاز گردیده و در تمامی شكم انتشار می‌یابد. در معاینه فیزیكی، شواهدی از پریتونیت به دست می‌آید: درد شكمی، حساسیت برگشتی و سفتی تخته مانند شكم. در بیشتر بیماران، با تهیه یك عكس ایستاده قفسه سینه یا عكس‌های ایستاده و خوابیده به پشت شكم، وجود هوا در صفاق آشكار گردیده و تشخیص سوراخ‌شدگی تایید می‌گردد. در بیمارانی كه عكس از وضوح كافی برخوردار نباشد، می‌توان از توموگرافی كامپیوتری یا بررسی GI فوقانی با یك ماده حاجب محلول در آب، كمك گرفت. سوراخ‌شدگی، لزوم مداخله جراحی را مطرح می‌نماید. یك زخم سوراخ شده دوئودنوم، مشخصاً با به كارگیری یك وصله صفاتی، ترمیم می‌گردد؛ در حالی كه یك زخم سوراخ شده معده ممكن است با به كارگیری وصله صفاقی ترمیم نگشته و نیاز به برداشتن ضایعه پیش بیاید.