چارچوب نظری ارضا نیازها و رضایتمندی طبق تئوری کورت لوین

چارچوب نظری جامعه شناسی و روان شناسی اجتماعی در مورد ارضای نیازها و رضایت مندی مبتنی بر تئوری میدانی کورت لوین

بخشهایی از متن چارچوب نظری

در این فصل ابتدا، از منظر جامعه شناسی تئوریهایی که به گونه ای ارضاء نیازها و رضایتمندی را تبیین می کردند مورد بررسی قرار گرفتند و اشاره شد که از طرز نگرش فرد به محیط اطراف او را وادار به کنش یا رفتار می نماید. در این ارتباط قضایای هومنز در نظریه مبادله وی بیان شدند، در بخش دیگر از این فصل در سطح روانشناختی اجتماعی و فردی تئوریهای مربوط به نیازها و ارضاء آنها مورد بحث قرار گرفت.

براساس این تئوریهای روشن است که انسان علاوه بر نیازهای فیزیولوژیکی، نیازهایی در مراتب بالاتر نیز دارا است. تئوریهای مطرح شد. در بسیاری از موارد دارای وجوه مشترک هستند. به عنوان مثال مازلو و آلورفر به وجود سلسله مراتب در نیازها اعتقاد داشتند در حالیکه هرز برگ قائل به وجود طیف برای دو گروه از نیازها می باشد. عوامل بهداشتی در تئوری هرزبرگ با نیازهای مرتبه پایین مازلو مطابقت می کند. عوامل انگیزشی هرزبرگ باد و نیاز سطح بالای مازلو نیز موازی می باشد، نیازهای زیستی در تئوری آلورفر با نیازهای زیستی و فیزیکی مازلو مطابقت دارد نیازهای وابستگی با نیازهای ایمنی، نیازهای تعلق و احترام مازلو وجه مشترک دارند. نیازهای رشد با نیازهای منزلت و خودیابی وی شباهت دارند.

در این فصل پس از بیان تئوریهای مختلف، با تشریح کامل تئوری میدانی کورت لوین و با بیان نکات انتقادی وارد شده بر آن و نیز با بیان اهمیت این تئوری و کاربرد آن در تحقیقات به عنوان پایه اساسی چارچوب نظری پژوهش انتخاب شد.

تئوری هایی در سطح جامعه شناسی مطرح شده اند و آراء جامعه شناسان را در زمینه رضامندی در بر می گیرد. پس از بیان این تئوری ها نظریات روان شناسان ذکر می شود و از آنجا که چارچوب نظری این پژوهش برخاسته از نظریه میدانی کورت لوین صاحب نظر در حوزه روان شناسی اجتماعی می باشد، به تفصیل بعد از بیان تئوری های جامعه شناسی، تئوری های موجود در سطح روان شناسی اجتماعی و فردی مورد بحث قرار خواهد گرفت.

نظریه کورت لوین

براساس نظریه وی، رضایت شغلی تابعی از ویژگی های شخصیتی و ویژگی های محیطی است. ویژگی های شخصیتی عبارتند از: سن، جنس، وضعیت تاهل، سابقه کار، تحصیلات و غیره. ویژگی های محیطی عبارتند از : نوع مدیریت، میزان مشارکت، میزان عادلانه بودن مناسبات، امکانات رفاهی، محیط کار، حقوق و مزایا.

کورت لوین، دانشمند، پژوهشگر و روان شناس آلمانی نگاهی خاص به انسان دارد. وی انسان را موجودی مجزا و متمایز از سایر حیوانات می داند با یک شکل هندسی مجسم می کند و در توجیه این عمل خود می گوید:

در تعریف و توصیف رفتار آدمی معمولاً واژه هایی به کار می برند و برای توضیح معنی هر واژه ناچار به استعمال واژه یا واژه های دیگر می شوند و سرانجام این توصیف های لفظی احیاناً مخالف با واقع درمی آیند و یا لااقل مبهم می باشند. بنابراین بهتر است به جای علائم لفظی علامت هایی از نوع دیگر- مثلاً علائم فضایی یا هندسی که حدود معین و دقیقی دارند به کار برده شوند. به خصوص که این علائم یا تصاویر برخلاف علامت های لفظی قابل پذیرش عملیات ریاضی می باشند. ...

فهرست مطالب چارچوب نظری

مقدمه

قضایای عام یا قضایای بنیادی هومنز

قضیه محرک

قضیه ارزش: (یا تشویق و تنبیه یا پاداش- تنبیه)

قضیه محرومیت- سیری( اشباع)

قضیه پرخاشگری-تأیید

تئوری دورکیم در زمینه خودکشی و آنومی و میزان خشنودی فرد

نظریه رابطه اجتماعی دورکیم

نظریه برابری: استاسی آدامز

نظریه ارزش لاک

نظریه وروم

نظریه آرنولد و فلدمن

نظریه هاپاک

مدل انتظار

نظریه وبلن

نظریه لوتنز

نظریه کورت لوین

محیط کار، حقوق و مزایا

تعریف نیاز از نظر لوین

ارزیابی و نقد تئوری میدانی لوین

نظریه مَزلو (مازلو)

ارزیابی و نقد تئوری مازلو

مقایسه سلسله مراتب نیازهای مازلو و نظریه دو عاملی هرزبرگ

نظریه آلدرفر

ارزیابی و نقد تئوری آلدرفر

نظریه پورتر

نظریه هرزبرگ

ارزیابی و نقد نظریه دو عامل هرزبرگ

نظریه لاک

نظریه غنی سازی مشاغل

نظریه فرات و استارک

دیدگاه مسیر- هدف

دیدگاه رفتارها

دیدگاه واکنشی گراین و هولندر

تئوری نیازهای آشکار ماری

مقایسه مدل ماری با مدل مازلو

ارزیابی و نقد نظریه نیاز ماری

مک کلاند و تئوری کسب موفقیت، قدرت، وابستگی

سل گلرمن و مفهوم انگیزش

تئوری اسناد E.L,Deci (1971)

جمع بندی تئوریها و نتیجه گیری

چارچوب نظری تحقیق

منابع